Onderscheid met natriumbicarbonaat (baking soda)
Na2C03 – Natriumcarbonaat (Schoonmaaksoda) pH 11 à 12
NaHC03 – Natriumbicarbonaat (Baking soda/Zuiveringszout) pH 8 à 9
Schoonmaaksoda en baking soda lijken op elkaar. Allebei kun je ze gebruiken voor schoonmaken. Maar baking soda kun je ook gebruiken voor gebak en persoonlijke hygiène.
Baking soda en schoonmaaksoda binden en neutraliseren allebei zuren door een chemische reactie. Om precies te zijn: als ze in contact komen met een zuur, ontstaat een chemische reactie waarbij CO2 en water aangemaakt wordt. Maar schoonmaaksoda bindt twee keer zoveel zuur. Het is zelfs bijtend. Daarom moet je die twee dus ook echt niet met elkaar verwarren. Ook niet verwarren met bijtende soda of natronloog of NaOH.
En als je ze naast elkaar ligt zie je ook duidelijk het verschil. Baking soda lijkt meer op poedersuiker terwijl huishoudsoda meer lijkt op kristalsuiker: het is harder en bestaat uit korreltjes. Bij verwarming gedurende 1 u in de oven bij 200° C wordt NaHCO3 omgezet in Na2CO3.
Productie:
Het Solvayproces wordt het meest toegepast bij de productie van natriumcarbonaat. Hierbij wordt calciumcarbonaat, uit het natuurlijke kalksteen mineraal gewonnen, omgezet met gebruik van natriumchloride en ammoniak tot natriumbicarbonaat dat door verhitten tot ca. 200°C tot natriumcarbonaat wordt omgezet.
Kenmerken
In watervrije toestand is natriumcarbonaat een witte vaste stof met een smeltpunt van 851°C. Het zout is vrij hygroscopisch en vormt verscheidene hydraten:
Natriumcarbonaat reageert met zuren, waardoor koolstofdioxide gevormd wordt:
N a 2 C O 3 + 2 H + ⟶ 2 N a + + H 2 O + C O 2
In water lost het met een grote daling van temperatuur op en vormt een sterk basische oplossing.
Natriumcarbonaat reageert met vocht en koolstofdioxide uit de lucht, met vorming van natriumwaterstofcarbonaat:
N a 2 C O 3 + H 2 O + C O 2 ⟶ 2 N a H C O 3
Toepassing
De chemische industrie benut natriumcarbonaat voor de productie van onder andere bleekmiddelen, verven, vulstoffen, leerlooierij-chemicaliën, reinigingsmiddelen, lijm- en kleefstoffen en metaalcarbonaten.
In de wasmiddel- en zeepindustrie worden met natriumcarbonaat wasmiddelen en andere reinigingsmiddelen gemaakt en wordt het gebruikt om vetten te verzepen.
Natriumcarbonaat kan ook bijgeleverd worden in een strooizakje bij de aankoop van snijbloemen. Na het toevoegen aan het water bij snijbloemen zorgt het voor een vertraging in het bloeiproces van de bloemen, waardoor deze langer in bloei staan.
Soda is niet geschikt voor aluminium, marmer of delicate stoffen.
Daarnaast wordt natriumcarbonaat, opgelost in warm water, vaak gebruikt om kleine wondjes aan handen of voeten te ontsmetten en ontstekingen te bestrijden. Ook wordt het gebruikt om een te lage pH van zwembadwater te verhogen. Het is in de winkel te vinden als zilversoda, kristalsoda of huishoudsoda.
Waarvoor kun je schoonmaaksoda gebruiken?
- Schoonmaken van vloeren, wandtegels, gootsteen, wc, frituurketel, pannen
- Reinigen van olie en vet resten op werkvlak en recipiënten
- Ontvetten van glaswerk
- Ontstoppen van afvoer
Bewaring
In het donker bewaren in een gesloten verpakking en in een koele en droge ruimte. Zeer hygroscopisch, vochtigheid vermijden. Buiten bereik van kinderen bewaren.
